Overtuigingen: Een belemmering of juist een stok achter de deur?
 
Overtuigingen

Iedereen heeft ze. We zijn ons er vaak niet eens van bewust, en toch kunnen ze behoorlijk bepalend zijn in ons leven en in de keuzes die we maken. “Je moet hard werken”, “Je moet goed zijn voor een ander”, “Het huis moet schoon en opgeruimd zijn”, “Er is tijd voor ontspanning wanneer het werk af is”, “Een man moet sterk zijn”. Overtuigingen kunnen je helpen richting te geven aan je leven en een ‘stok achter de deur’ zijn om je doelen te behalen, maar ze kunnen je ook belemmeren. Wanneer je niet aan deze verwachtingen (die je eigenlijk jezelf hebt opgelegd) kunt voldoen, kun je je somber, gefrustreerd en uiteindelijk zelfs ongelukkig voelen, zonder dat je precies weet waarom. Gevolg kan zijn dat je nog harder je best gaat doen.

Bewustwording
Zelf ben ik me ook nooit zo bewust geweest van de overtuigingen die ik had. Je doet dingen omdat je denkt dat het zo hoort, zonder hier echt bij stil te staan. In het eerste gesprek dat ik had met mijn coach nadat ik was uitgevallen op het werk vroeg ze mij: “Waarom moet jij zoveel van jezelf?” Daar had ik geen antwoord op. In de auto terug naar huis dacht ik hier over na. De antwoorden kwamen niet meteen. Ik kreeg de opdracht om mezelf de vraag te stellen: “Wat wil ik?” in plaats van te denken aan alles wat ik nog moest die dag. Dit voelde bevrijdend. Ook al deed ik op bepaalde dagen geen hele andere dingen dan ik normaal zou hebben gedaan, het idee dat ik nu een keuze had en zelf kon bepalen wat ik ging doen voelde zó goed.

Overtuiging van jou, overtuiging van mij?
Na een aantal gesprekken met mijn coach en hier zelf over gelezen te hebben kwam ik erachter dat ik behoorlijk wat overtuigingen had die niet helpend waren én als ik er goed over nadacht, eigenlijk niet eens van mij waren. Een aantal heb ik overgenomen van mijn ouders. Ik denk dat veel van de overtuigingen die we als volwassenen hebben, ontstaan zijn in onze jeugd. Sommige neem je over van je ouders/verzorgers of anderen die een belangrijke rol spelen in je leven, anderen ontstaan misschien juist omdat je het anders wil doen dan je ouders. Sommige ontwikkel je gewoon door de dingen die je mee maakt en de interpretatie die je daar aan geeft. Wanneer je als kind bijvoorbeeld ziet dat je ouders ziek zijn maar toch naar hun werk gaan, kun je daar de conclusie uit trekken dat hard werken belangrijk is en je ziek melden als ‘zwak’ zien. Als iemand in het gezin waar ik uit kom ziek is, zeggen we vaak tegen elkaar: “Doe maar rustig aan…” en dan grappend er achteraan “als je klaar bent met je werk”. Dit is echt iets van mijn moeder, pas rust kunnen nemen wanneer het werk gedaan is. Het is iets waar we grapjes over maken, maar wat we allemaal in bepaalde mate hebben overgenomen.

Nu, achteraf kan ik zeggen dat die overtuiging, het gevoel dat ik mezelf moest bewijzen en nog een aantal andere overtuigingen die ik had er aan hebben bijgedragen dat ik vastliep in mijn nieuwe baan. Dat is niet daar ontstaan. Terugkijkend zie ik dat het al langere tijd niet zo goed ging. 
Ik vind werken en goed zijn voor een ander nog steeds belangrijk, maar zie nu beter dat het gaat om de balans. Werken én tijd voor rust en ontspanning, en niet persé in die volgorde. Goed zijn voor een ander, maar jezelf daarbij niet uit het oog verliezen. Het kritisch kijken naar mijn eigen overtuigingen heeft me meer rust gebracht. Ik maak bewustere keuzes in plaats van maar door te gaan op de automatische piloot. Dat gun ik iedereen. Ik denk dat het voor iedereen goed zou zijn om af en toe eens kritisch te kijken naar de overtuigingen die je hebt. Zijn ze wel van jou? Zijn ze helpend in je leven of staan ze juist in de weg? Welke geef je mee aan je kinderen en is dat wel wat je ze mee wilt geven?
 
Coaching
Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat een coach hierbij heel helpend kan. Ook het boek Denk je sterk van Fred Sterk en Sjoerd Swaen (beide psycholoog-psychotherapeut) heeft mij enorm geholpen. Het boek gaat over zelfwaardering en zelfvertrouwen, maar ook dat begint bij de overtuigingen die je hebt over jezelf en anderen. Ik kan het iedereen die hier iets mee wil van harte aanbevelen.